आज आपण इजिप्त मधील पिरॅमिड्सबद्दल चर्चा करणार नाही, तर तिथल्याच अशा एका साम्राज्याबद्दल बोलणार आहोत ज्याने इजिप्तच्या इतिहासात खूप मोठे योगदान दिले आहे. आह आपण इजिप्तच्या राजवटीत असलेल्या १८ राजवं’शांबद्दल बोलणार आहोत, ज्यांनी काही शतकांपूर्वी इजिप्तवर राज्य केले होते.
ज्यामुळे हे साम्राज्य सर्वात प्रसिद्ध साम्राज्यांपैकी एक झाले, ती राणी “मॅन्यसेनमून” होती, मॅन्यसेनमूनला काही इतिहासकार जगातील सर्वात दुर्दैवी राणी म्हणतात. ही कथा इजिप्तचा तत्कालीन राजा अखेनातेनपासून सुरू होते. जेव्हा अखेनातेन राजा झाला तेव्हा त्याचे काम कोणालाही आवडले नाही. कारण राजा अखेनातेन याने सूचना दिल्या होत्या की,
आतापासून इजिप्तमध्ये कोणत्याही देवाची पूजा केली जाणार नाही, तर फक्त सूर्याचीच पूजा केली जाईल. याशिवाय हा अखेनातेन राजा खूप रंगीबेरंगी होता, अखेनातेन राजाचे नाव आजही इजिप्तचे राजे म्हणून घेतले जाते. किंबहुना, त्या काळी इजिप्तच्या राजघराण्यात भाऊ-बहिणीची लग्ने करण्याची प्रथा होती.
राजघराण्यात कोणीही बाहेरच्या व्यक्तीने हस्तक्षेप करू नये म्हणून हे आहे. त्याच धर्तीवर अखेनातेन राजानेही आपल्या बहिणी “किया” हिच्याशी लग्न केले. राणी कियापासून अखेनातेन राजाला तीन मुली आणि एक मुलगा झाला. तीन मुलींपैकी सर्वात सुंदर “अंकसेनामुन” होती.
अंकसेनामूनला तिच्या वडिलांनी म्हणजे अखेनातेन राजा याने लक्षात घेतली आणि असे म्हटले जाते की राजा अखेनातेनने त्याच्या पंधरा-सोळा वर्षांच्या मुलीचे शो’षण केले होते. या क्रू’र, नि’र्विवा’द राजाचे वयाच्या ४५ व्या वर्षी नि’धन झाले. त्यानंतर अखेनातेन राजाचा ९ वर्षांचा मुलगा तुतनखामन याला गादीवर बसवण्यात आले.
दिसायला खूपच कमकुवत आणि मारिअल तुतानखामन अनेकदा आजारी असायची. असे असूनही, तुतनखामनला सिंहासनावर बसविण्यात आले आणि लवकरच त्याचे लग्न त्याची खरी बहीण, १७ वर्षांची अनेकसेनमून हिच्याशी निश्चित झाले. तुतनखामन आणि अंकसेनामुन या दोघांचेही लग्न झाले होते, पण तुतानखामन अनेक स्मा’रकांसाठी पात्र नव्हते.
जरी तुतनखामनच्या कारकिर्दीत जनतेला फारसा त्रा’स झाला नाही. सिंहासनावर आरूढ झाल्यानंतर, अंकसेनामुन आणि तुतानखामून यांनी त्यांच्या वडिलांनी केलेल्या अ’त्याचा’राची काही प्रमाणात भ’रपा’ई केली होती. असे म्हणतात की अंकसेनामुन तुतानखामुनवर अजिबात खूश नव्हते. अंकसेनामुन तुतानखामुनव यांना दोन मुले होती.
आणि दोघेही मृ’त जन्माला आले होते. असे म्हटले जाते की ती दोन्ही मुले तुतानखामनची नव्हती, म्हणूनच त्याने स्वतः त्या मुलाना वि’ष दिले. तो १८ वर्षांचा झाला तोपर्यंत तुतानखामन अधिक आ’जारी पडला आणि म’रण पावला. आता इजिप्शियन साम्राज्याच्या र’क्षणाची जबाबदारी अंकसेनामुनवर येऊन पडली होती.
राजाच्या मृ’त्यूनंतरच साम्राज्यावर ‘अय्या’ या मध्यमवयीन माणसाने ह’ल्ला केला. अय्याने तात्काळ प्रभावाने स्वतःला राजा म्हणून घोषित करण्याचा प्रयत्न केला. पण त्याकाळी मध्यम वयाच्या लोकांना गादीवर बसण्याची परवानगी नव्हती. अय्याला सिंहासनापेक्षा ज्या गोष्टीत जास्त रस होता तो म्हणजे अंकसेनामुन.
अय्या अंकसेनामुनला नात्यात आजोबा जवळचे वाटत होते. त्याला आपल्याच खऱ्या सुनेशी लग्न करायचे होते. पण आपल्या आयुष्याने त्र’स्त झालेल्या राणी अंकसेनामुनला असे होऊ द्यायचे नव्हते. म्हणून अंकसेनामुनने आपल्या शेजारील श’क्तिशा’ली हत्ती राज्याच्या राजाला पत्र लिहिले. ज्यामध्ये त्याने म्हटले आहे की,
जर साम्राज्याचा राजा इजिप्तच्या राज्याचे र’क्षण करतो, तर तो आपल्या मोठ्या मुलाशी लग्न करण्यास तयार आहे. हत्तीच्या राजाने ती ऑफर स्वीकारली आणि आपल्या ज्येष्ठ मुलाला इजिप्शियन राज्याचे र’क्षण करण्यासाठी पाठवले. पण अय्याला हे कळले आणि त्याने त्या राजपुत्राचा वाटेतच खू’न केला.
त्यानंतर अय्याने इजिप्तच्या बला’ढ्य राज्यावर रातोरात ह’ल्ला केला आणि जबरद’स्तीने अंकसेनामुनशी लग्न केले. राणीला हे कधीच होऊ द्यायचे नव्हते पण आता अंकसेनामुनचा ताबा राहिला नव्हता. ज्यानंतर राणी अंकसेनामुनचे आयुष्यातील काही वर्षे घालवल्यानंतरच नि’धन झाले.
अंकसेनामुनचा मृ’त्यू झाला तेव्हा अंकसेनामुन फक्त २५ वर्षांची होती आणि इतक्या लहान वयात अंकसेनामुनने तिच्या आयुष्यात असे चढउतार पाहिले जे कदाचित आजपर्यंत इतिहासात कोणीही पाहिले नसेल. विशेष म्हणजे राणीच्या मृ’त्यूचे कारण काय होते हेही कोणाला माहीत नाही!
