Related Articles
पॉलीसिस्टिक अंडाशय सिंड्रोम किंवा पीसीओएस (पीसीओएस म्हणजे काय) ही एक संप्रेरक स्थिती असते जी स्त्रीच्या बाळंतपणाच्या काळात येते. पीसीओएस बाळाच्या आपल्या क्षमतेवर परिणाम करते (डॉक्टरांच्या भाषेत याला फर्टिलिटी म्हणतात) तसेच, पीसीओएस आपल्या पीरियड सायकलला मागे व पुढे होण्यास कारणीभूत ठरू शकते. किंवा आपल्या चेहऱ्यावर तसेच केसांवरही मुरुमांचा त्रास होऊ शकतो.
कधीकधी पीसीओएसमुळे म धुमेह आणि उच्च र क्तदाब यासह आरोग्याच्या समस्या उद्भवतात. तथापि, याचा अर्थ असा नाही की आपल्याकडे पीसीओएस ( पॉलीसिस्टिक डिम्बग्रंथि रोग) असल्यास आपण आई बनू शकत नाही. यासाठी आपल्याला फक्त एकाच उपाय आहे तो म्हणजे डॉक्टरांकडून औषध घेणे. पीसीओएसच्या समस्येचा सामना करणार्‍या काही स्त्रियांमध्ये त्यांच्या अंडाशयात सिस्ट असते. यामुळे पीसीओएसला पॉलिस्टीक म्हणतात.
पीसीओएस म्हणजे काय ? :- पॉलीसिस्टिक अं-डाशय सिंड्रोम हा एक प्रकारचा हार्मोनल डिसऑर्डर आहे जो प्र-जनन वयाच्या स्त्रियांमध्ये होतो. पीसीओएस असलेल्या महिलांमध्ये सहसा दीर्घ चक्र असते आणि बहुतेकदा ते मेल हा-र्मोन्समध्ये प्रवेश करतात. त्याच वेळी, अं-डाशयात द्रवपदार्थाचा एक लहान संग्रह तयार होतो, ज्यामुळे ते नियमितपणे अंडी सोडण्यात अपयशी ठरते.
पीसीओएस होण्यामागील कारणांबद्दल डॉक्टरांना अद्याप माहिती नाही. तथापि, जर पीसीओएस वेळेवर शोधले गेले तर स्त्रिया मधुमेह आणि हृद-यवि-कार यासारख्या दीर्घकालीन आजारांपासून वाचतात.
पीसीओएस मुख्यत: ४ प्रकारांचे असतात-
१. इंसुलिन प्रतिरोधक पीसीओएस- हा पीसीओएसचा सर्वात सामान्य प्रकार आहे. या प्रकारचे पीसीओएस धूम्रपान, साखर, प्रदूषण आणि च-रबीमुळे होते. त्यात इ-न्सुलिनचे उच्च प्रमाण ओव्हुलेशन प्रतिबंधित करते आणि टेस्टोस्टेरॉन तयार करण्यासाठी ओ–व्हुलेशन ट्रिगर करते.
२. औषध घेतल्यामुळे होणारा पीसीओएस- पीसीओएसचा हा सर्वात सामान्य प्रकार आहे. हे ओ-व्हुलेशन दाबणार्‍या जन्म नियंत्रणाच्या गो-ळ्यांमुळे विकसित होते. बहुतेक स्त्रियांमध्ये, हे प्रभाव फार काळ टिकत नाहीत आणि गो-ळ्यांचा प्रभाव संपल्यानंतर ते ओव्हुलेशन पुन्हा सुरू करतात. परंतु काही स्त्रिया गोळ्यांचे परिणाम संपल्यानंतरही महिने आणि वर्षे ओ-व्हुलेशन सुरू करत नाहीत. त्या काळात महिलांनी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
३. दाहक पीसीओएस- अशा पीसीओएसमध्ये जळजळ ओ-व्हुलेशन होत नाही आणि हार्मोन्स असंतुलित होतात, ज्यामुळे एंड्रोजेनचे उत्पादन होते. पर्यावरणीय वि–ष आणि दाहक पदार्थांच्या सेवनमुळे जळजळ होते.
४. लपविलेले पीसीओएस- हा पीसीओएसचा एक साधा प्रकार आहे, एकदा त्याची कारणे उघडकीस आली की ती पूर्ण करण्यास ४ ते 5 महिने लागतात. लपविलेले पीसीओएस प्रामुख्याने थायरॉईड, आयोडीन कमतरता इत्यादीमुळे होते.
PCOS चे लक्षण :- जर आपली त्वचा तेलकट असेल तर, पी-रियड्स उशीरा होतो आणि अचानक आपले वजन वाढू लागते, तर ही सर्व लक्षणे पीसीओएस म्हणजेच पॉलीसिस्टिक ओव्हरी सिं-ड्रोममुळे असू शकतात. या स्थितीत बरीच लक्षणे आहेत आणि आपल्याला त्याची सर्व लक्षणे दिसणे आवश्यक नाही. पीसीओएसची काही सामान्य लक्षणे खाली दिली आहेत.
१. अवांछित भागात केसांची ग्रोथ – डॉक्टर त्यास हर्षुटिझम असेही म्हणतील. तुमच्या चेहऱ्यावर किंवा बू-ब्स, आणि हात व बोटावर जादा केस येऊ शकतात.
२. केस गळणे किंवा बारीक होणे – ज्या महिलांना पीसीओएस आहे, त्यांचे केस पातळ होऊ लागतात आणि 30 ते 50 वर्षांच्या वयात त्यांचे केस लक्षणीय पातळ होतात.
३. तेलकट त्वचेवर मुरुम– पीसीओएसमुळे हार्मोन मध्ये बदल होतो, तेलकट त्वचेवर मुरुम येतो.
४. त्वचेचा काळसरपणा – आपल्या स्त-नामध्ये आणि अंडरआर्म्सवर तुम्हाला जाड, गडद ठिपके दिसू शकतात. या अवस्थेस अ‍ॅकॅन्थोसिस निग्रिकन्स म्हणतात.
५. डोकेदुखी– पीसीओएस ला तुम्हाला डोकेदुखी देखील कारणीभूत ठरू शकते.
६. हैवी पी-रियड्स – पीसीओएसमुळे आपल्या मा[सिक पा[ळीवर परिणाम होतो आणि बर्‍याच वेळा आपल्याला यामुळे रक्तस्त्रा[व देखील होतो.
७. वजन वाढणे – पीसीओएस अनुभवणार्‍या अर्ध्याहून अधिक स्त्रियांमध्ये वजन वाढण्याची समस्या असते. पीसीओएसमुळे वजन वेगाने वाढते आणि यामुळे पीसीओएसची लक्षणे तीव्र होतात. यामुळे पीसीओएसमध्ये थोडे वजन कमी करणे देखील खूप फा[यदेशीर आहे.
8. ग-रोदरहोण्यास समस्या – अनियमित कालावधीमुळे अनेक महिलांना आई होण्यास त्रा-स होतो.
पीसीओएससाठी घरगुती उपचार –
आपल्याकडे पॉलीसिस्टिक अंडाशय सिंड्रोम असल्यास हे घरगुती उपचार खूप उपयुक्त असतील-
तुळशी– तुळशीत अ‍ॅन्ड्रोजन गुणधर्म आहेत. यामुळे पीसीओएससाठी हे खूप फायदेशीर आहे. आपल्याला पीसीओएसपासून मुक्त होऊ इच्छित असल्यास आपण दररोज 8 ते 10 तुळशीच्या पानांचे एक पेय प्यावे.
मुलेथी– पीसीओएसवर आयुर्वेदिक उपचार करण्यासाठीही मुलेथी खूप फा-यदेशीर आहे. एका संशोधनानुसार, म-द्यपान ओव्हुलेशनची प्रक्रिया वाढवते आणि त्याच वेळी शरीरातील टेस्टोस्टेरॉनची पातळी कमी करते. यासाठी, आपल्याला एका कप पाण्यात मद्याच्या पावडरला उकळवावे लागेल आणि नंतर ते चहा सारखे प्यावे लागेल. त्याचा परिणाम काही दिवसात तुम्हाला दिसेल.
मेथी– पॉलीसिस्टिक अं-डाशय सिं ड्रोम (पीसीओएस) ची समस्या उद्भवते तेव्हा वजन वाढते आणि या मेथीमुळे देखील या समस्येवर मात करण्यासाठी खूप फा-यदा होतो. यासाठी तुम्ही मेथीची दाणे रात्रभर पाण्यात भिजवून घ्या आणि रोज मधात भिजलेल्या मेथीची दाणे खावीत.
पुदिना– आपल्याला पीसीओएस असल्यास आपण पुदीना देखील खाऊ शकता. यासाठी, आपल्याला पुदीनाची 7-8 पाने 10 मिनिटे पाण्यात उकळावे लागतील. त्यानंतर आपल्याला ते चहासारखे प्यावे लागेल. पुदीना शरीरात टेस्टोस्टेरॉन हा-र्मोनची पातळी देखील कमी करतो.
दालचिनी – एका संशोधनानुसार दालचिनी शरीरात इन्सुलिनची पातळी कमी करते आणि लठ्ठपणा कमी करते. एक ग्लास कोमट पाण्यात एक चमचा दालचिनी पावडर घ्या आणि त्याचे नियमित सेवन करावे.
